Transmuraaltje; klompendans

De suggestie van de specialist is dan 'eventueel verwijsindicatie?' Van longarts naar cardioloog, van cardioloog naar longarts, van neuroloog naar interne van interne naar neuroloog, etc. Deze suggestieve zinnetjes in de poli-brief worden door patiënten opgevat als opdracht aan de huisarts; daar kom je dus niet meer onderuit.

Het is ingewikkeld om een ziekte niet te kunnen aantonen, dat kan pas als je het hele arsenaal van testen op de patiënt hebt losgelaten. En de specialist weet dat zijn collega-specialist nog een hele rits aan onderzoeken zou kunnen doen. Een test die niet gedaan is, geeft onzekerheid.

Een chronische pijnsyndroom zonder substraat is moeilijk te verteren, zowel de patiënt als de arts zoeken door tot de donkere krochten van het internet. Echter veel lijden wordt veroorzaakt door de angst voor lijden, de gedachte aan potentieel lijden, en de vertaling van dat lijden in lichamelijke klachten.

De huisarts en zijn patiënt (als een tandem-fiets, patiënt voorop en huisarts trapt mee) zijn ook gebaat bij het uitsluiten van een somatische oorzaak van het lijden, dan kunnen we daarna verder naar de volgende stap. Dan zou het prachtig zijn dat we als Partners in de Zorg in de poli brief lezen: 'We hebben het advies aan de patiënt gegeven voor nadere bespreking van de klachten bij de huisarts'. Want staat er de suggestie: wellicht een consult van Jantje, dan ben ik alleen maar een doorgeefluik (twee Nasi Rames en één loempia). En is er écht een aandoening, dan kan de specialist prima een verwijsbrief schrijven met een cc aan de huisarts.

Als artsen moeten we ook het lef hebben om te staan voor het feit dat we geen diagnose hebben en de patiënt andere hulp nodig heeft dan somatische zorg. Want als een somatische oorzaak gevonden wordt en het echt moeilijk wordt dan moet je bij de specialist zijn.

Partner in de zorg

Ik pleit ervoor dat elke huisarts die op zijn klompen aanvoelt dat de klachten van de patiënt functioneel zijn met deze klomp een vinkje zet in ZorgDomein: op verzoek van de patiënt; óf advies en terugverwijzing. Als de huisarts het vinkje zet bij overname behandeling dan wordt er zeker een somatische oorzaak vermoed.
De specialist zou elke verwijsbrief zorgvuldig persoonlijk moeten triëren op relevantie en in bovenstaande klompendans zeer terughoudend kúnnen zijn in aanvullend onderzoek. Dat zou de zorg iets betaalbaarder kúnnen houden en wachtlijsten kúnnen verminderen. Zeker als ook de specialist op zijn klompen aanvoelt dat de klachten bij patiënt  een andere oorzaak heeft dan een somatische.

Mischa J. Hardieck, huisarts en adviseur transmurale samenwerking
m.hardieck@mzh.nl